MAS gipakusgan sa Kapitolyo ang preposisyon niini kabahin sa pagpangandam, human madawat ang taho gikan kang Engr. Nolan Evangelista, Officer in Charge sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS)-Bohol dili palang dugay.
Si Evangelista 29 na ka tuig sa serbisyo sa PHIVOLCS ug nagbaton sa Master’s Degree in Disaster Management, sa Tokyo, Japan diin ang ilang buhatan sa DOST-PHIVOLCS, ang responsable sa pagforecast sa mga pagbuto sa mga bulkan ug linog.
Sa presentasyon ni Evangelista, didto sa buhatan ni Provincial Administrator Asteria Caberte, nasayran ang posibleng paglihok bisan unsang taknaa, sa East Bohol Fault sa Loay ngadto sa Sierra Bullones ug sa South Offshore Fault sa Anda ngadto sa Pamilacan Island nga posibleng mulahos sa Siquijor.
Gipasabot ni Evangelista nga mas bentaha ang kanunay nga paglinog sa hinay nga gikusgon kumpara sa mingaw nga aktibidad niini kay moresulta kini sa kusog nga linog.
Gipatawag ni Gobernador Aris Aumentado ang hepe sa Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office (PDRRMO) Dr. Anthony Damalerio, Bohol Provincial Environment Management Office (BPEMO) Jovencia Ganub, ug si Engr. Ronilita Bunado gikan sa Provincial Planning and Development Office (PPDO) ug gisubay niini ang kasamtangan nga preparasyon ug pamaagi, pagpagaan sa sitwasyon sa panahon nga adunay kalamidad.
Ang nahisgutang mga buhatan, kauban sa Office of the Provincial Social Welfare and Development (OPSWD), mao ang mga unang moresponde sa mga panahon nga adunay kalamidad ang lalawigan.
Matud ni Evangelista, kung adunay kusog nga linog gumikan sa nahisgutang mga faultline, posible nga makaapekto kini sa mga coastal areas sa habagatang bahin sa Bohol, apil ang Dakbayan sa Tagbilaran, Dauis ug Panglao Island.
Gipadangat sa Gobernador ang direktiba pagsiguro nga ang OPSWD magbaton tibuok tuig sa igo nga gidaghanon sa pagkaon (food packs) ug ubang personal nga kinahanglanon sa posibleng mga biktima, aron adunay magamit dayon panahon nga adunay kalamidad nga moigo sa lalawigan.
Dugang nahisgotan usab nga gikinahanglan masiguro nga ang mga ipabarog nga istraktura misunod sa nakalatid sa building code.
Suhestyon ni Caberte nga pakusgan ang pagpatuman ngadto sa kalungsuran ang No Build Zone policy, sa mga dapit nga natumbok sa PHILVOCS nga delikado.
Buot sa Gobernador nga ihiklin sa mas luwas nga dapit ang komunidad sa mga Badjao, apan gikinahanglan ang social preparation pagkumbinsir nga ang ilang kaayuhan ang tinguha sa pangagamhanan.
Sa laing bahin, si Ganub mipahibalo nga ang mayor sa Lila, Atty. Arturo Jed Piollo II, kasamtangan nga anaa sa pagpangandam sa ilang plano nga relokasyon sa munisipyo gumikan sa hulga sa linog. Mipahibalo usab siya nga padayon ang ilang programa ubos sa buhatan sa BPEMO kabahin sa pagpananom og bakhaw, (mangrove) kay dako kini og tabang pagpagaan sa epekto sa kusog nga hangin panahon sa bagyo o sa tsunami.
Si Engr. Bunado misugyot nga imbitahan ang MGB ug mangayo sa maong buhatan sa gibag-o na nga detalye sa mga dapit nga delikado tukuran og edipisyo.
Sa laing bahin, gipahinumdom ni PA Caberte nga gikinahanglan ang inventory build up, aron maandam sa OPSWD ang numero sa gikinahanglang andamon nga food packs para sa tibuok tuig. Ug aron mahipno ang mga lakang nga pagahimuon, pagresponde sa nagkalain-laing matang sa kalamidad.
Si Dr. Anthony Damalerio nagkanayon nga kasamtangan nang gisugdan ang pag-update sa imbentaryo sa numero sa tanang mga hospital beds sa tibuok lalawigan, Lying Inns, pila ka units ang fire truck sa lalawigan, ambulansya ug uban pang sakyanan nga makatabang sa disaster management. Apil niini ang pagsuta kung pila ka doktor ang nagserbisyo sa Bohol, mga maestra, kapulisan ug uban pa.
Nunot niini, mihatag si Aumentado sa direktiba nga tigumon ang tanang mga mayores sa tibuok lalawigan ning maong semana uban ang AFP, Coast Guard, Bureau of Fire Protection ug PNP aron ika-presentar dayon ang plano unsaon pag-responde sa posible nga dakong pagtay-og sa Bohol.
Buot usab sa Gobernador nga personal nga ikapadangat ang pagpasalamat sa mga kawani nga misakripisyo sa pagbiya sa ilang mga panimalay panahon sa bagyong Kristine aron sa pagtrabaho sa buhatan sa Ddisaster Risk Reduction and Management.
Kahinumduman nga hugtanon ang pagpangandam sa Kapitolyo sa nakalabay nga sunod-sunod nga bagyo sa nasod aron dili kini maghatag og kaguliyang ug daotang epekto sa Bohol. (RTB)
