Ang Kababayen-an ug ang Covid-19

ANG bulan sa Marso Bulan sa Kababayen-an sa tibuok kalibutan, ug ang COVID-19 presko pa sa panumduman sa tanan. Apan wa tingale mahimatnguni sa kadaghanan nga ang kababayen-an mao gayuy diha sa atubangan sa pagpakigbatok ning maong makamatay nga virus. Kadaghanan sa diha sa frontline mao ang kababayen-an.

Hinuktuki ni: 75% sa tanang caregiver sa tibuok kalibutan mga babaye, ug ang ilang igahin nga oras labaw sa 50% kon itandi sa mga kalalakihan. Mao nay tinuod, ang mga babayeng caregivers mas daghang gigahin nga oras pag-alima sa mga pasyente kay sa kalalakihan.

Ang populasyon sa atong nasud karon 116 million. Ang kalalakihan 50.1%, samtang ang kababayen-an 49.9%. Apan sa kinatibuk-ang gidaghanon sa atong mga health workers sa tibuok nasud lakip ang mga doktor, nars, caregivers, ug mga social workers, 70% kanila mga babaye ug 30% lamang ang mga lalaki.

Ang negatibong aspeto ning mao’ng sugilanon mao kini: ang gidaghanon karon sa mga doktor sa atong nasud 1:33,000. Buot ipasabut, adunay usa lamang ka doktor sa matag 33,000 ka Pilipinhon. Perteng layoa kon ikomparar sa 1:1,000 didto sa sosyalistang Cuba, diin ang kadaghanan sa mga doktor mga primary care physicians. Wow! Adunay usa ka doktor sa matag 1,000 ka mga Cubano. Ang primary care physicians mao kadtong mga doktor nga tua gayud mag-alagad sa kabaryohan, haduol sa katawhang ilang gi-alagaran. Apan matud pa sa uban ang Sosyalismo kuno maut.

Ang pagkabayolente maoý maut, Kapitalista ka man o Sosyalista. Sa laing bahin, ang paghatag sa mga panginahanglanon sa atong katawhan usa gayud ka maayong butang, maayo kaayo, ilabi na kon walay hilabihan ka-kabus. Kini ang ilhanan sa pagka-Kristohanon sa mga lideres. Kini maoý tim-os nga Pag-inigsoonay, Pag-amoma, ug Kamatuoran. Milayo ta’g dyutay sa atong hisgutanan. Ang kababayen-an mipunting gayud sa gugma, samtang ang kalalakihan, sa sex.

Balik sa kababayen-an ug COVID-19. Ang kababayen-an anaa gayud sa taliwala, atubangan ug likud sa pagpakigbatok ning mao’ng virus. Gani, mas daghang babaye ang gitakbuyan sa maong virus, 54% mga babaye ug 46% lang ang mga lalaki. Og kana dili ikatingala kay ang kababayen-an man lagi ang kasagarang naa sa frontline. Apan, pag-abut sa gidaghanon sa namatay, mas daghan ang kalalakin-an (57%), itandi sa kababayen-an (43%) sa mga nangamatay tungod sa Covid-19. Naa diha ang kababayen-an, nanambal, nag-alima, nag-amoma, apan mas dyutay kanila ang namatay. Mao kana ang positibong aspeto ning atong sugid, ug mapasalamaton gayud ang kababayen-an, ilabi na ngadto sa atong Ginoo.