1,204% ang pagsaka sa dengue sa tulo ka quarter: DENGUE ALERT!

NISAKA ang gidaghanon sa mga kaso sa dengue sa Bohol ngadto sa 1,204 porsiyento sa unang tulo ka quarter sa 2022 kon itandi sa samang panahon sa miaging tuig.

Sa datus sa Provincial Health Office (PHO) nagpakita nga ang mga kaso sa dengue sa probinsiya gikan Enero 1 hangtod Septiyembre 11, 2022 misaka ngadto sa 1,956 gikan sa 150 lamang ka kaso sa samang panahon sa miaging tuig.

Usa ka kamatayon matag usa ang natala sa parehas nga panahon sa 2021 ug 2022. Base sa samang datus, ang lungsod sa Talibon ang nakatala sa pinakadaghang kaso sa dengue nga 275.

Gisundan kini sa Tagbilaran City nga adunay 223; Ubay, 98; Anda, 96; Sagbayan, 79; Clarin, 70; Inabanga, 55; Guindulman, 54; Dauis, 53; ug Trinidad, 48.

Si Leonidas Saniel, ang PHO’s dengue program coordinator, niingon nga ang pagdagsang sa “complacency” sa mga residente nga mihunong sa pag-obserbar sa anti-dengue measures sama sa pagmintinar sa maayong panimalay ug community hygiene.

Matud ni Saniel nga daling masumpo ang dengue infections kon ang mga komunidad mag-obserbar sa preventive measures sama sa 4S, ang estratehiya sa health department batok sa pagkaylap sa maong sakit.

Ang plano sa 4S naglakip sa pagpangita ug pagguba sa mga lugar nga gipasanay sa lamok, pagsiguro sa pagpanalipod sa kaugalingon, pagpangita og sayo nga konsultasyon, ug pagsuporta sa fogging ug pag-spray sa mga hotspot nga lugar.

Giawhag ni Saniel ang publiko sa pag-obserbar sa “high index of suspicion,” buot ipasabot kinahanglang magpatambal ang mga ginikanan o guardian kon ang hilanat sa ilang anak molungtad og kapin sa duha ka adlaw.

Dugang pa niya nga kinahanglan usab nga likayan sa mga indibidwal ang pagpabilin sa stagnant nga tubig. Kung dili kini malikayan, ang gitipigan nga tubig kinahanglan kanunay nga tabunan.

Ang dengue kasagarang mapasa pinaagi sa lamok nga Aedes aegypti, nga mosanay diha sa stagnant nga tubig.

Apan, namatikdan ni Leonidas nga ang itlog sa lamok mabuhi sulod sa usa ka tuig nga walay tubig ug bisan ubos sa direktang kahayag sa adlaw. Kon malubog na usab sa tubig, mapusa pa kini, dugang niya.

Matod niya, kinahanglang limpiyohan pag-ayo ang mga sudlanan sa tubig nga gigamit kaniadto sa pagpundo og tubig aron dili motapot niini ang mga itlog sa lamok. (RTB)