IT’S bola-bola time na pod.
Following the filing of certificate of candidacy (COC) for various positions from October 1 to 8, many political aspirants, either as first-timers, returnees or re-electionists have again started their usual bolatik game, the most common of which is “gusto moserbisyo sa katawhan.”
Everybody, including their lolos and lolas and their apos and pag-umangkons, are aware of the bola-bola routinely spewed by the political aspirants.
And wonder of wonders, maminaw ra pod ang mga tawo, pitok-pitok pa ag mata.
And to think that this is the usual routine every 3 years, for many, many years now.
* * *
Two aspirants were discussing their respective postures.
One aspirant for mayor said he decided to run for mayor because he is like the king of the town, nobody rules the town better than the mayor, especially if he controls the sanggunian and the majority of the barangay captains as well.
He said as mayor, his wish is everybody’s command.
Plus, he added, there is that added incentive that being the mayor means controlling all the financial shenanigans of the town.
So when there is an infra project in the town, the SOP flows naturally, even without need of a demand. The contractor/supplier/provider knows that the SOP is part and parcel of the “business expense” and the amount set aside is already computed as part of the total package of the project.
This means that the mayor also gets the chance to recoup his expenses during the campaign, plus answering too, the other needs/demands of his constituents.
And then he asked his colleague – ikaw bay, nganong gusto man kang mag-provincial board (PB)?
Hayahay ra man god ang trabaho og board member, barong-barong lang kada ting-session, maminaw lang, sagbat-sagbat pod usahay sa storya, unya kon walay masulti maghulat lang og “I second the motion” or “I move to close,” di ba hayahay na, he retorted.
Aw buyno, husto pod ka, kina-hayahayan ra gyod nang trabaho og kagawad pero duna koy pangutana bay, was the poser.
Unsa man, was the reply.
Dako-dako man gyod ka og ma-gasto para kampanya kay tiaw bay dako-dako man ang coverage sa distrito, unsaon man nimo pagbawi sa imong nagasto kunohay, was the question.
Aw, kon imo gyod nga kwentahon, way chance gyod nga mabawi ang imong minilyon nga magasto, kay wa man gyod panapi o pang-warta ang BM, dili parehas sa mayor o gobernador.
Gani, kasagaran nga mahitabo, midugang ang usa, magsalig ra man gyod ang mga bokal o kagawad sa “ayuda” gikan sa gobernador/mayor o sa bise-gobernador/bise mayor. Kon way ihatag, hilabihang problemaha gyod kaayo.
Nan karon, nganong maglansad-lansad pa man ka nga klaro na man gyod kaayo nga dili nimo mabawi ang dakong gasto, maoy pangutana.
Malingaw ra man god ko sa politika kay kon mokandidato ko, didto matingod tanan akong kusog ug mora og pirming abtik akong paminaw.
Unya ang gasto, unsaon na man lang, dugang pangutana.
Ah, bahala na oy, total duna may mga tawo nga andam motabang kon hangyoon lang.
Magsalig ra diay ka sa uban, wa diay kay imong kaugalingon nga gasto?
Wa na motingog ang gusto magpapili pagka-BM.
* * *
Sa dihang gi-meeting sa mayor ang tanang gusto mokandidato pagka-kagawad sa lungsod, nag-ilog og isa sa ilang kamot ang mga gipatawag.
Hapit na lang tanan gusto magpapili ug tungod niini, naglibog ang mayor kon unsaon niya pagsulbad ang problema nga walay bisan usa nga mahiubos.
Taod-taod nga namalandong ang mayor kay kasagaran sa mianha sa meeting, mga suod nga kaila man sa mayor.
Kay wa man makakita og paagi ang mayor, dihay usa ka amigo nga miduol og mihunghong kaniya.
Human niini, mipasabot ang mayor nga sanglit daghan man ang gustong magpapili, nakahukom siya nga pa-amoton ang tanang mga kandidato ngadto sa “common fund” aron maoy gamiton sa kampanya sa grupo.
Misugyot siya nga kada-usa moamot og P200,000 para sa gitawag og “common fund.”
Uyon ba mo ani, nangutana ang mayor.
Walay mitingog ug bisan gibalik-balik og pangutana sa mayor, wa gyod bisan usa nga mitingog.
Didto nasabtan sa mayor nga kadtong gusto mo-kandidato, hangin ra diay kusog pero wa diay andam nga kwarta aron gamiton sa kampanya.
Buot ipasabot, gusto lang magpa-libre sa gasto sa kampanya.
Tungod niini, wala na lang tiwasa sa mayor ang meeting og gisultian ang mga nanambong nga mopatawag lang siya pag-usab og laing meeting.
Huyhoy ang mga abaga nga nanguli ang mga nanambong, labi na gyod kadtong isog kaayo nga mipahibalo nga gusto sila magpapili pero wala motubag sa dihang gisultian nga dunay amotan.
Naanad na man god sila nga pirmi lang magpa-libre sa mga gastohon bisan kon angay gyod unta nga mohatag sila sa ilang amotan.