I HAD a tete-a-tete with a congressman very recently.
After the usual intro of kumusta and unsay marites diha, the congressman asked me this question – kumusta na man tong kaso nga gi-file sa OGAR?
I said wala pay kaso nga gi-file ang OGAR pero duna silay administrative complaint nga gi-file nila sa Office of the Governor.
Unsa may mahitabo sunod, he continued.
And I answered, depende na kon unsay action nga himoon ang Office of the Governor, mahimong maghimo og team nga mo-review sa recommendation sa OGAR unya ang maong team maoy mo-recommend ngadto sa Governor.
Mahimo sab nga i-deretso kini ngadto sa Provincial Legal Office aron tun-an unya ang PLO maoy mo-recommend ngadto sa Gobernador, I added.
Madugay pa diay na, he followed up.
Aw, posible pod, I retorted.
* * *
Nganong dili man ang Ulo sa Pangurakot ang gikasohan, nganong nagmantinil man lang og ordinaryong empleyado, he persevered with another question.
Aw, ang OGAR ra ang makatubag ana, I retorted, daghan gyod na sila sa grupo og posible nga gitabangan na nila og ukay ang mga records diha sa kapitolyo.
And he explained his doubts this way, kon imong tan-awon sa social media panahon sa kampanya kaniadto hangtod karon, nagbaha man god ang mga dokumento nga gimantala nga matod pa, kwestiyonable kuno, nakalapas sa balaod kuno og seguradong ma-preso gyod ang mga kurakot, pero naunsang pagka-unsaa nga ang gituhoang kurakot ug ang iyang mga kauban, wala man hinuon maapil sa reklamo nga ilang gi-submit ngadto sa Office of the Governor? Unya dili pa gyod criminal case or anti-graft case, administrative case ra gyod ilang na-file?
Actually, I told the congressman, I was also shocked and terribly surprised with the output of OGAR. I would have wanted OGAR to start with the Chief Kurakot and down the line. I was not expecting OGAR to start with the “small fry” but with the “big fries.” That would have been in keeping with public expectations, I added. But then again, OGAR has its objective and we can only watch and wait what’s next, I said.
* * *
So what will happen in the meantime, the congressman said.
Premised on the public pronouncements of OGAR, they will be wrapping up another recommendation soon, and this time against a female employee of the capitol, also for an administrative case, I explained.
Aguyyy, dili pa diay maapil ang Chief Kurakot ug mga kauban? Di kaha ta abtan ana’g siyam-siyam?
I declined from commenting further because I didn’t want to preempt the OGAR.
* * *
Meanwhile, I thought this guy is straight, dili kurakot.
Why?
Because when we had conversation in my office, he was all that, as clean as Mr. Clean, dili gyod modawat og datong and he was very rabid in his attacks against another politician who he accused of corruption.
Kon imong tan-awon ug paminawon, mora gyod siya og santos nga kanang dili bitaw maka-sala tungod kay buotan na, dili pa gyod mangurakot.
So I was all praises for him then.
But recently, I got the big surprise of my life.
* * *
Sa mga negosyante nga nag-negosyo sa iyang lungsod, sekretong pukpok diay ning gibuhat sa Mayor.
Dunay usa ka negosyante nga kompleto na sa mga papeles ug usa na lang gyod ang kulang aron maka-operate siya sa iyang negosyo.
Unsay kulang?
Business Permit na lang, gikan sa opisina sa Mayor, kay ang Mayor man ang mopirma sa Business Permit.
Kon way Business Permit, no chance nga maka-operate. Maoy hinungdan nga nagkugi gyod ang negosyante og follow-up aron mogawas na ang Business Permit.
Apan, dihay gihunghong ang “bag man” sa Mayor.
Unsa man?
Aron mogawas dayon ang Business Permit, matod sa “bag man” nagkinahanglan og padanglog nga 350,000.
Segurado akong Business Permit kon makabayad ko og 350,000, nangutana ang negosyante.
Ay, segurado na, mahimo dayon kuhaon inyong busines permit inig kadawat nako sa kantidad, tubag ang “bag man.”
Tuod man, mi-gawas gyod ang padanglog nga 350,000 og nagtuo na dayon ang negosyante nga segurado na ang iyang business permit.
Oy, naunsang pagka-unsaa nga wala may migawas nga business permit, bisan hangtod karon wala pa gihapon.
* * *
Dakong problema sa negosyante sanglit adunay mga nasaaran nga negosyante sab nga mo-deliver gyod siya sa iyang obligasyon.
Kon dili siya ka-operate, mahimo pa siyang kasohan og breach of contract. Ang iyang gihimo, miduol siya og abogado og mi-file og kaso.
Tungod kay kompleto man siya sa dokumento, miuyon ang Korte sa iyang gipangayo og gi-orderan ang Mayor nga mo-issue og Business Permit.
Human gi-deny ang Motion for Reconsideration sa Mayor, mi-file na sab og appeal ang Mayor aron lang gyod dili siya maka-tuman sa mando sa korte nga pa-isyohon og busines permit.
Unsay rason nga giinitan man ang negosyante sa Mayor?
Simple lang, matod sa negosyante.
Gusto kuhaon sa Mayor ang yuta ug ang negosyo mismo kay gusto niya nga siya ang mo-operate sa maong negosyo, labon last-term na siya, tubag sa negosyante.
* * *
Ma-bibo og samot kining maong kaso kay andam mosukol ang negosyante batok sa gihimo nga pangurakot sa Mayor.
Sa akong nahibaw-an, kanunay magdala og pusil ang maong Mayor kay matod pa niya, maayo nang andam siya kanunay. Dili ko segurado kon lisensiyado ba ang pusil nga gidala pero nag-awas awas sa kahambog ang maong mayor.
Tiaw bay textkan o tawgon sa Gobernador, dili man lang motubag. Kon dili na bastos nga pagka-Mayor, wala na ko kabalo unsay matawag ana niya.
