“Ayohon nato pagpili ugma pohon”

Kay mobotar na man ta ugma pohon, segurohon nato nga sa atong pagbotar, di ta magmahay sa atong botaran.

Tulo baya ka tuig sila nga mamunoan.

Kinahanglan nga dili kwarta ang basehan sa pagbotar, kon dili ang kalidad sa kandidato.

Bahala og dawaton ang kwarta basta segurohon lang nga giayo gyod og hunahuna ang kandidato nga botohan.

* * *

Dunay mga opisyales sa gobierno nga gigamit ang mga casuals alang sa ilang special ops.

Maayo lang og modaog. Ang problema og mapildi kay segurado gyod nang tikangkang sa COA.

* * *

Mao pod ni problema kon magtrabaho ka sa gobierno.

Gimando sa Civil Service Law nga neutral ang mga nagtrabaho sa gobierno og bawal nga mamolitika sila gamit ang ilang opisina.

Apan sa mga kalungsoran, lisod kaayo kini ipatuman.

Bantayan ang mga empleyado sa munisipyo sa Mayor, kinsa kadtong motabang sa ilang kampanya, matawag og ilang tawo, kadtong dili, taga pikas to sila.

Ang ilang tawo, segurado nga ma-renew ang kontrata, ang taga pikas, tam-Jun ra sila o taman ra sa June.

Mapugos lang intawon ang mga empleyado sa munisipyo sa pagtabang sa Mayor kay tiaw bay mawad-an man og trabaho pagkahuman sa piniliay.

* * *

Sa wala pa ang kampanya, bola-bola lang baba sa usa ka kandidato pagka-Mayor nga tag-5 mil ang iyang ihatag kada botante.

Sus, gitapok-an gyod dayon siya sa mga kandidato nga mga kagawad kay tiaw bay 5 mil kada botante.

Aso-aso pod ang mga baba sa mga kagawad kon mangampanya na, bisan kinsa na lang ang awayon. Wag-tuo ang batikos sa mga kakontra.

Apan karon, hangin o botbot ra diay to tanan tong panghambog nga 5 mil kada botante. Kay ang kaya ra niya mahatag kada botante kay 500 ra man, apil pa ang mga kagawad ana.

Perte bagotbot sa usa ka kandidato og kagawad, gusto na pod molukso sa pikas kampo.

Unsaon pa man pagtabok nga kompleto na man ang slate sa pikas unya wa na man kinahanglana ang gitawag og straw vote o listahan sa mga botante sa sure nga mobotar

Sangko sa langit ang pagmahay.

* * *

Dunay usa ka kandidato pagka-mayor nga perteng pagmahay pod.

Gisaaran siya sa usa ka kandidato pagka-gobernador nga tagaan og 50 ka milyon ka pesos. Front seat pod dayon so mikandato siya ubos sa pagtuo nga tumanon ang gisaad nga 50 ka milyon ka pesos.

Pipila ka adlaw padung sa piniliay, nagsigi siya og tawag kay gamiton na niya ang 50 ka milyon ka pesos para special ops.

Hoy, cannot be reached na man ang kandidato pagka-gobernador. Bisan unsaon niya og pangita, cannot be seen man pod.

Impas patatas, naguba ang iyang kampanya kay nagsalig ra man siya sa kwarta sa kandidato pagka-gobernador unya wala man kini motunong.

* * *

Di ko matingala kon mao ni gibuhat sa kandidato pagka-gobernador.

Ngano man?

Kay mao man pod ni iya gihimo sa usa ka kandidato pagka-congressman sa miaging piniliay. Gisaaran nga tagaan sa pipila ka milyon pero storbot ra man diay to, o storyang botbot.

Hilabihang pildiha lagi.

Ulahi na niya nahibaw-an nga bakakon gyod diay ning kandidato pagka-gobernador. Unya kon tan-awon nimo ang nawong, suskong buotana kaayo, morag di kabuak og bildo.

* * *

Duna poy usa ka kandidato pagka-congressman nga mikontra sa incumbent nga congressman.

Sus, sa gasigi pa og kampanya, hilabihang hambogeraha.

Binarko kuno ang ilang kwarta. Pabahaan kuno og kwarta ang distrito panahon sa special ops.

Unya diay to, naglisod og pangita og kwarta.

Nagsigi na lang og hangyo sa mga negosyante nga iprenda o ibaligya ang iyang mga kayutaan kay wa moabot ang binarko nga kwarta.

Kining maong kandidata pagka-congressman gipasaligan pod ni sa kandidato pagka-gobernador nga tagaan og pipila ka milyon.

Tinonto ra man diay to kay wa man gyod mohatag ang kandidato pagka-gobernador kay naniguro ra siyag iyaha.

Ang resulta, dili na lang pakita ang kandidato pagka-congressman kay wa man siyay ikahatag sa iyang mga leaders.

* * *

Dunay balita nga ang usa ka kandidato pagka-bise mayor gitaktak sa kandidato pagka-mayor kay ang kandidato sa pikas ang gikuha.

Uso na gyod ang taktakanay kay sa miagi pod nga piniliay, mao pod ni ang nahitabo.

Ug di makabantay ang kandidato, mogawas nga magmata ra siyag morning, wa gyod kalibotan sa maniobra sa pikas.

Pagka-hugawa gyod ning politika.

* * *

Akong mga panghinaot nga magmalinawon ang piniliay ugmang adlawa. Ang atong pagabuhaton ugma usa ka katungod nga dili nato pwede nga usikan lang.

Gamiton nato kini sa paglimpyo sa atong pangagamhanan kay mao kini ang bugtong instrument nga mahinloan ang mga kahiwian sa namunoan karon.