TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA) –GIKALIPAY sa mga sakop sa Provincial Ecological Solid Waste Management Council (PESWMC) ug sa Bohol Provincial Environment Management Office (BPEMO) nga may mga nagkadaiyang na nga diversion programs nga gipasugdan sa mga kalungsuran.
Didto sa Kapihan sa PIA kabahin sa Provincial Ecological Solid Waste Management Program, gipadayag ni Jeffrey Escaso ug Leonilo Lafuente, ang focal person sa ESWM sa Bohol nga ang paghimo og mga diversion programs sa gihipos nga mga basura, magdugang pagkunhod sa mga basura nga ilabug na ngadto sa sanitary land fill.
Segun sa Republic Act 9003 o ang ESWM Act of 2001, sirad-an na ang mga gibuksan nga mga open dumpsites nga labayanan sa mga basura ug buksan na ang mga sanitary landfills alang sa mas limpyo ug mas madumala nga paghipos sa mga basura.
Dinhi sa Bohol, daghan nga mga kalungsuran ang nagsalig og labay sa ilang mga basura sa komon nga pasilidad: ang Alburquerque Metro Tagbilaran Cluster Sanitary landfill nga gisawhan sa kalungsuran nga buot molabay sa ilang mga basura.
Dugang sa RA 1003, ang mga basura nga gikan sa mga panimalay, gikinahanglan nga mabahig sa sakto subay sa mga klasipekasyon aron mapugngan ang han-ok sa mga basura nga dali rang makapuno sa mga sanitary landfills.
Apil sa mga kalsipekasyon ang biodegradable o malate, non biodegradable o dili dali malata, recyclable o mapuslan pa, resisual o dili na magamit ug mga espesyal ug makatakod nga mga basura.
Sa balaod, kadto lamang mga residual ug mga delikado nga basura ang pwede ilabay, samtang kadtong mga non-biodegradable nga mga recyclables, pwede nga gimoan og mga diversion aron dili na ikalabay pa sa mga landfills.
Kasagaran sa mga diversion programs sa mga kalungsuran naglangkob sa paggamit sa botelya aron himoon nga sahug sa mga tinableya nga semento ug hollow blocks, paghimo nga abono sa mga non biodegradable ug mga usik sa kusina, paghimong briquettes gikan sa mga nilabay nga carton, pagpamaligya sa mga plastic ug paghimo og mga nagkadaiyang gamit sa mga basura nga mahimong kapahimuslan pa.
Gitumbok usab sa BPEMO ang programa sa pagpabaylo sa usa ka kilo nga basura sa usa ka kilo nga bugas sa Tubigon, pagkontrolar sa kadaghanon sa basura sa sticker program sa Trinidad, pahimo’g cash assistance bugti sa basura sa Carlos P Garcia, ug ang upcycling sa basura sa Kalipi Tagbilaran. (PIABohol)