MOKABAT sa P1.8 milyones nga pundo sa publiko ang nausik tungod sa pagpalit sa mga expired nga tambal sa upat ka mga tambalanan nga gipanag-iya sa kagamhanan sa Bohol, matod sa Commission on Audit (COA).
Samtang, ang parehas nga upat ka mga ospital sa gobyerno ang gi-tag sa COA nga nakapalit og “overprice” nga mga tambal kaniadtong 2022, nagpasabut nga ang pagpalit niini sa mga tambal milapas sa presyo sa yunit sa Philippine Drug Price Reference Index (DPRI), ug ang “overprice” mahimong gikan sa 428% ngadto sa 3,478%.
Sa pagkuwenta niini, ang audit team sa COA miingon nga ang kalainan tali sa gasto base sa Project Procurement Management Plan (PPMP) sa mga tambalanan batok sa DPRI mikabat sa kinatibuk-an nga P22.8 milyones.
Sa bag-o lang gipagawas nga audit reports, giila sa COA ang upat ka tambalanan nga mao ang Garcia Memorial Provincial Hospital (GMPH) sa Talibon; Teodoro B. Galagar District Hospital (TBGDH) sa Jagna; Cong. Simeon G. Toribio Memorial Hospital (CSGTMH) sa Carmen; ug Catigbian District Hospital (CDH) sa Catigbian.
Ang COA miingon nga ang upat ka devolved nga mga ospital adunay pinakataas nga budget sa 2022 ug napili alang sa audit.
Base sa report sa COA, ang upat ka ospital nga gipanag-iya sa gobyerno mipalit sa P1.8 milyones nga kantidad sa expired nga mga tambal pinaagi sa bulk procurement niadtong 2022.
Matud pa nga ang TBGDH nitaho sa kinatibuk-ang pagkawala nga P985,195.93; CDH, P453,233.17; CSTGMH, P400,155.19, ug GMPH, P6,540.23.
Ang audit report midugang nga ang mga tambalanan mipatuman usab og polisiya diin ang Bids and Awards Committee nagtugot sa emerhensiyang pagpalit sa higayon nga ang mga tambal moabot sa 50 porsiyento sa ilang stock o kon adunay wala damhang panginahanglan.
Apan giingon sa COA nga kinahanglan nga balansehon sa mga ospital ang peligro dungan sa ubang mga kabalaka sa pagkaanaa sa mga tambal ug tambal.
Ang COA miingon nga ang “konsepto sa karon nga bulk procurement sa ospital mao ang pagpailawom sa tanan nga mga tambal nga gikinahanglan alang sa usa ka semestre ug ang mananaog nga bidder maghatud sa tanan nga mga tambal subay sa kontrata nga gihatag, nga naglangkob sa mga panginahanglanon sa ospital alang sa unom ka buwan nga yugto.”
Busa, girekomenda sa COA nga ang upat ka mga tambalanan kinahanglan nga balansehon ang ilang mga kabalaka sa pagsiguro nga adunay mga tambal sa ilang pagpalit. Sa pagbuhat sa ingon, mahimo nilang malikayan ang mga gasto gikan sa pagkadaot ug pag-expire, gipasiugda niini.
OVERPRICE
Ang audit report sa giingong overprice nga pagpalit kay limitado lamang sa pagdumala sa mga tambal ug tambal sa inventory management sa giila nga mga ospital, lakip na ang pagrepaso sa procurement procedures, pag-isyu ug pagmintinar sa stocks, ug pagmonitor sa mga report sa physical count of inventories (RPCI).
Ang audit computation nagpakita nga ang pinakadako nga kalainan sa presyo nakit-an sa TGBDH nga mikabat sa P7.69 milyon, gisundan sa GMPH nga adunay P6.96 milyon.
Nasuta nga ang CSTGMH milapas sa gasto sa DPRI og P5.88 milyones, ug ang CDH og P2.27 milyones.
Ubos sa RA No. 9502 o ang Cheaper Medicines Law, ang pagpalit sa mga tambal ug tambal kinahanglan nga mag-obserbar sa PMRI aron masiguro ang pagpanalipod sa kahimsog sa publiko pinaagi sa pagkuha sa barato nga kalidad nga tambal.
Sa TBGDH, nasuta nga moabot sa 93 porsiyento sa mga tambal sa PPMP niini ang milabaw sa DPRI.
Sa laing bahin, 80 porsyento ang natala sa kaso sa GMPH, 78 porsyento sa CSTGMH, ug 74 porsyento sa CDH.
Ang Annex C sa report naglista sa nagkalain-laing generic nga mga tambal nga gipalit sa mas taas nga presyo sa upat ka mga ospital, lakip na ang Amlodipine 10 milligram tablets (sa mga kahon nga 100) nga gibutang sa DPRI sa kantidad nga P53 lamang apan gisulat sa PPMP sa TBGDH sa P280 o usa ka kalainan sa presyo nga P227, usa ka kalainan nga 428 porsyento.
Sa CDH, namatikdan sa audit nga ang potassium chloride 20 milliliter vials sa DPRI gibutang sa P23 apan nalista sa PPMP sa tambalanan sa P823 o 3,478 porsiyento nga kalainan sa presyo. (RTB)
