NAGPABILIN gihapong gipahamtang sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) ang shellfish ban sa syudad sa Tagbilaran ug lungsod sa Dauis human nagpositibo gihapon sa paralytic shellfish poison o red tide toxin ang mga samples nga nakuha sa kabaybayonan niini. Gi-isa sa BFAR ang red tide alert sa maong duha ka lokalidad sobra sa tulo na ka tuig.
Sigun sa BFAR Bulletin No. 18 nga gipagawas kaniadtong Huwebes, Setyembre 29, 2022, pito ka mga lugar sa nasud apil ang kadagatan sa Dauis ug Tagbilaran sa tibuok Central Visayas ang nagpabiling nagpositibo sa ‘aquatic microorganisms’ nga maoy makaingon sa ‘paralytic shellfish poison’.
Base sa Shellfish Bulletin 18 sa BFAR, lakip na niini ang kadagatan sa Mantarinao, Eastewrn Samar; Panay ug Pilar, ug Roxas City sa Capiz; ang Dumaquillas Bay sa Zamboanga del Sur; ug Lianga Bay sa Surigao del Sur sa dunay red tide.
Subling gitumbok sa BFAR nga ang shellfish ug acetes sp. (alamang) nga makuha sa mga lugar nga may red tide, dili luwas nga kaonon ug dili kini angay kuhaon, kaonon ug ibaligya.
Samtang ang mga isda, hipon ug lambay nga makuha sa mga apektadong lugar sa red tide luwas lamang kaonon kun lab-as kining nakuha ug hugasan og maayo sa dili pa lutuon.
Kahinumdoman nga ning bag-o lang, ang BFAR-Bohol nipahigayon og “experimental” nga pagpananom og seaweeds sa kadagatan sa Barangay Bool ning syudad sa Tagbilaran nga gilaumang makatabang sa pagpakunhod sa red tide toxins sa maong mga lugar pinaagi sa pagsuyop sa sustansya nga maoy makaingon sa pipila ka phytoplankton, o microalgae, sa pagdaghan.
Ang pagdaghan sa densidad sa phytoplankton o microalgae makaingon sa taas nga konsentrasyon sa algal bloom, nga mas giila nga red tide. Apan ang maong lakang nahunong human nabanlas sa kusog nga hangin ug ulan nga niigo sa syudad sa katapusang mga buwan sa niaging mga tuig.
Matud pa ni BFAR-Bohol Officer-in-Charge Candido Samijon, ang maong proyekto wala nilanat og dugay aron matino kun epektibo ba ang maong lakang sa pagpakunhod sa red tide toxins. Ang red tide alert sa lungsod sa Dauis ug syudad sa Tagbilaran nagsugod sukad kaniadtong Marso 2018. (RTB)
