I would have wanted to hear the “deskurso de kumbati” of Loboc Mayor Leon Calipusan last week in Valencia but time constraints prevented me from doing so. It was already very late in the evening so I had to leave the place.
At any rate, I had an earful of the kumbati de deskurso of Congressman Alexie Tutor so we shall have it for our pulutan.
* * *
We all know that she is challenged by outgoing Valencia Mayor Katkat Lim in her reelection bid as congressman of the 3rd district of Bohol.
And true enough, sparks flew left and right during the campaign sorties, with Katkat Lim questioning her accomplishments for 3 years as representative of the 3rd district of Bohol.
Of course, she could only do that, meaning – question Tutor’s accomplishments – because there is no issue of corruption or graft cases against Tutor, so she has no other choice.
Adto na lang siya mo-birada sa mga nahimo o wa mahimo ni Tutor.
* * *
Wrong choice, I suppose.
Why?
Because she failed to consider the saying that when you live in a glass house, you should not throw stones.
Meaning, kon molabay ka og bato, labayon pod ka og bato, that simple.
And that’s exactly what happened.
Unlike her predecessor, who could only narrate of meager accomplishments, Cong. Tutor has a parade of infra and non-infra improvements in her district. So she narrated all her accomplishments in the district.
But she didn’t stop there because there is really no basis for comparison between her accomplishments in the district and Katkat Lim’s accomplishments as mayor.
So she made a comparison between Valencia and Candijay.
* * *
As backgrounder, it is important to note that Valencia, on one hand, has been placed under the Lim Family administration for more than 30 years, starting from Conching Lim, Pablo Lim, Henhen Gan and recently the outgoing Katkat Lim.
Candijay, on the other hand, has been administered by the Tutor Family thru Mayor Christopher Tutor (Alexie’s husband) for mere 9 years.
Now, compare Valencia and Candijay, Tutor dared the Valencianhons last week.
And she delivered a step by step assessment of the goodies delivered by her husband in Candijay, even during the post-Odette period, as compared to the almost zero record of the Lim’s in Valencia.
Well, naa god pod tingali nahimo ang mga Lims, but not as much as the Tutors in Candijay.
Miuswag ba ang Valencia sa kadugay nga panahon nga gi-monopoliya sa mga sakop sa Lim Family ang pagmando niini?
Aw buyno, tungod pod sa mga Lim Family, where Katkat Lim is a member, na-ilado pod ang Valencia.
Still recall the Medicare scandal?
* * *
Aw, kon ma-recall pa ang Medicare scandal, unsa nga hospital sa Valencia ang na-involved?
Unsay kalabotan ni Katkat Lim sa maong hospital?
Unsay modus sa maong hospital nga base sa records, dihay panahon nga number 2 sa pinaka-dako og Medicare claims sa tibuok nasod, nagsunod lang sa claims sa Philippine General Hospital?
Gani, ang Don Vicente Sotto Memorial Hospital sa Sugbo nga hilabihang dakoa ug daghan pod kaayo og pasyente, ika-11 ra man sa lista sa pinaka-dako og Medicare claims.
Anyway, we shall have a separate discussion on this in our succeeding episodes.
* * *
Tutor dangled the herring when she said, aw, kon pagtuo ninyo mas maayo og record ang mga Lim sa Valencia kay sa mga Tutor sa Candijay, then adto mo botar sa taga-inyo.
Pero tan-awa sa ninyo og maayo kon miuswag ba inyong pamuyo sulod sa dugay nga panahon nga nagmando ang mga Lim.
Kon nakatilaw mo og daghan nga mga proyekto gikan sa akong mga paningkamot, then ayaw pod ko ninyo kalimti. Gani, bisan human sa bagyong Odette, padayon ang atong paghatag sa gikinahanglan nga serbisyo ginamit ang atong personal nga kwarta.
Gihimo ba na sa inyong Mayor karon, she asked the Valencianhons.
Og makabungog nga WALA maoy tubag sa mga taga-Valencia.
* * *
Kusog man kaayo ang tagawtaw ni Art Yap nga Bol-anon siya, ang pangutana, kanus-a siya miangkon nga Bol-anon siya?
Tubag – sa dihang mikandidato na siya pagka-Congressman sa 3rd District.
Sa wala pa siya mokandidato, nakadungog ba mo og storya gikan ni Art Yap nga miingon nga Bol-anon siya?
Tubag – wala.
Sa panahon nga nahimo siya nga Secretary of Agriculture, misulti ba siya nga taga-Bohol siya?
Tubag – wala.
Sa panahon nga nahimo siya nga Administrator sa NFA, misulti ba siya nga taga-Bohol siya?
Tubag – wala.
So kon diha na siya miangkon nga Bol-anon siya sa dihang mikandidato na siya sa Bohol, buot ipasabot, namakak siya og dili tinuod nga Bol-anon siya.
Mismo si Mayor Dodong Mendez sa San Miguel, nga kaalyado ni Yap, misulti man nga dili Bol-anon si Art Yap.
* * *
Nganong importante man ang isyo kon Bol-anon ba ang usa ka leader o dili?
Ang Bol-anon makasabot sa mga kinaiya ug pagbati sa mga Bol-anon, samtang ang langyaw o estranyo dili gyod makasabot og igo lang sa pagpangopya aron ingnon nga lumad siya sa maong dapit.
Pananglit, kanang kinaiya nga mo-amen, kinaiya gyod na sa mga Bol-anon nga mo-amen isip pagpakita sa pagtahod.
Susama kini sa bow o pagyukbo nga gihimo sa mga Hapon. Ang mga Hapon lang ang nasayod o nakasabot sa kahulogan sa bow o pagyukbo.
Mobalik ta ni Art Yap.
Kon imong makita, perteng naka-amen kini si Art Yap. Left and right ang gihimong pag-amen.
Pangutana – kanus-a man ni si Art Yap nagsugod og amen?
Mi-amen ba ni siya niadtong diha pa siya sa NFA?
Tubag – wala.
Mi-amen ba ni siya niadtong diha siya sa DA?
Tubag – wala.
Mi-amen ba ni siya sa panahon nga wala pa siya mo-kandidato sa 3rd district?
Tubag –wala.
Ang nahitabo, nagsugod lang ni siya og amen-amen sa dihang mikandidato na siya.
Pangutana – tininuod ba ning iyang pag-amen-amen?
O gihimo lang ni niya aron ingnon kintahay nga duna siyay kasing-kasing nga Bol-anon?