GIHIMO ang ka underwater ug seagrass survey sa 15 ka Marine Protected Areas (MPAs) sa lungsod sa Bien Unido hinungdan nga nadiskubrehan ang mga hulga sa kinabuhi sa dagat sa maong lugar.
Ang lima ka adlaw nga survey gihimo sa kagamhanang probinsiyal pinaagi sa Bohol Provincial Environment Management Office ug Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office sa pakigtambayayong sa Department of Environment and Natural Resources ug sa Philippine Coast Guard.
Ang pagpanalipod sa kinaiyahan maoy usa sa mga prayoridad sa kagamhanang probinsyal ubos ni Gobernador Erico Aristotle Aumentado ug bise-gobernador Dionisio Victor A. Balite.
Ang tumong sa surbey mao ang pagtimbang-timbang sa kasamtangang kahimtang sa mga coral reef, seagrass bed, populasyon sa isda, ug macroinvertebrates, nga mga kritikal nga sangkap sa usa ka himsog nga ekosistema sa dagat.
Pinaagi sa pagsabot sa kasamtangan nga kahimtang niining mga dapita, ang mga awtoridad nagtinguha sa pag-establisar ug malungtarong mga pamaagi sa pagdumala nga makabenepisyo sa kinabuhi sa dagat ug mga komunidad sa baybayon.
Bisan pa, ang survey nakadiskobre sa daghang bahin sa mga isyu. Ang mga obserbasyon nagpadayag nga ebidensya sa mga ilegal nga kalihokan sama sa dynamite fishing ug spearfishing sulod sa mga MPA, kauban ang presensya sa mga fishnet, fish cage, ug mga lit-ag sa isda.
Ang ubang mga kaplag nagpakita sa kakulang sa saktong imprastraktura, nga walay marker buoys ug guardhouses sa lugar, ug ang kanunay nga presensya sa mga sakayan sa pangisda sulod sa protected zones. Dugang pa, ang assessment nakamatikod sa mga isyu sa siltation, nga nagsugyot nga ang sedimentation mahimong makaapekto sa kahimsog sa coral reef.
Bisan pa niini nga mga hagit, adunay pipila ka positibo nga mga timailhan.
Ang survey team nag-obserbar sa mga coral recruits, nga nagpakita nga ang mga populasyon sa coral mahimong maulian, ingon man ang mga nagkalain-laing klase sa isda, lakip ang crescent wrasse, mangrove snapper, robust silverside, fiveline cardinalfish, blackspot snapper, black damsel, eightlined wrasse, weber’s chromis, common parrotfish, ug yagpis nga filefish.
Giila sa kagamhanang probinsiyal ang kamahinungdanon sa pagsulbad niini nga mga isyu ug mipasalig sa pagpalig-on sa pagdumala sa mga MPA.
Sa bag-ohay lang nga Coastal Law Enforcement Training, ang Bien Unido fish wardens gihatagan ug orientasyon sa mga may kalabotan nga balaod ug ordinansa. Kini mag-andam kanila sa pagpatuman sa mas estrikto nga mga regulasyon, pagpauswag sa ilang mga paningkamot sa pag-monitor, ug pagpalambo sa imprastraktura aron mapanalipdan kining mahinungdanong ekosistema.
Uban sa mga kaplag sa surbey, ang kagamhanang probinsiyal ug ang mga kauban niini andam na sa paghimo sa gikinahanglang mga lakang aron maseguro nga ang mga MPA sa Bien Unido, ug sa tibuok Bohol, magpadayon sa paglambo sa umaabot nga mga henerasyon. (RTB)
