TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA) — Gihatagan og pagtagad sa Department of Health (DOH) ang pagdaghan karon sa kaso sa tipdas pinaagi sa gibag-o ug gipakusog nga kampanya sa pagbakuna aron mabakunahan ang daghang mga Pilipino.
Gi-awhag usab sa DOH ang publiko nga aktibong moapil sa pakiglambigit sa komunidad ug mga kalihokan sa komunikasyon sa departamento agig suporta sa nagpadayon nga pagbakuna sa tipdas.
Sa taho sa Task Force El Niño, si DOH Kalihim Teodoro J. Herbosa miingon nga ang ahensya nagtukod niadtong Marso 13 og usa ka national DOH Public Health Emergency Operations Center (PHEOC), uban sa suporta ug tabang gikan sa World Health Organization (WHO), United Nations International Children’s Emergency Fund (UNICEF), ug ang United States Center for Disease Control (USCDC).
Si Herbosa, kinsa sakop sa presidential task force, niingon nga ang PHEOC nag-supervise sa on-the-ground response nga mga aktibidad aron mapugngan ang mga kaso sa tipdas.
Target sa DOH nga mabakunahan ang labing menos 90% sa mga high-risk nga populasyon, labi na ang mga bata gikan sa 6 ka buwan hangtod 10 ka tuig ang edad sa tinguha nga makontrol ang tipdas, matud pa ni Herbosa.
Ang kalihim sa DOH nipahinumdom sa publiko sa pagpahimos sa ilang pentavalent Diphtheria, Pertussis and Tetanus, Hepatitis B, ug Haemophilus influenza type B (DPT-HepB-HiB) ug Measles, Mumps and Rubella (MMR) vaccines.
Matud pa nga libre ra kini sa mga lokal nga health centers.
Dugang sa pagbakuna, ang parehas nga pag-amping sa respiratoryo nga nahibal-an gikan sa pandemya sa COVID-19 (boluntaryo nga paggamit sa usa ka labing angay nga maskara ug pagpabilin sa balay kung masakit, kanunay nga paglimpyo sa mga kamot, ug pagpili sa mga lugar nga adunay maayo nga pag-agos sa hangin) makatabang sa pagpanalipod batok sa pertussis, tipdas, ug uban pang mga impeksyon sa respiratoryo.
Ang pertussis o whooping cough (“ubong-dalahit” o “tuspirina” sa Filipino) makatakod kaayo nga bacterial respiratory infection nga magpahinabog mga simtomas nga sama sa trangkaso sa malumo nga hilanat, sip-on, ug ubo 7 ngadto sa 10 ka adlaw human sa pagkaladlad.
Ang pertussis mahimong matambalan pinaagi sa antibiotics, apan kini labing maayo nga mapugngan pinaagi sa pagbakuna.
Samtang ang tipdas makatakod usab kaayo.
Kini mokuyanap gikan sa mga tawo nga nataptan pinaagi sa hangin, labi na pinaagi sa pag-ubo o pagbahing.
Kini makaapekto sa tanan nga mga grupo sa edad, apan mas komon sa mga bata. Ang mga simtomas naglakip sa taas nga hilanat, ubo, runny nose, ug pantal sa lawas.
Walay espesipikong pagtambal alang sa virus nga maoy hinungdan sa tipdas; bisan pa, ang pagbakuna manalipod batok niini. (ECB/PIA7-Bohol)
