TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA) –Impressive, kini maoy pahayag ni Assistant Secretary Hernando Caraig Jr., ang Civil Defense Dseputy Administrator for Operations, kinsa kauban sa National Disaster and Risk Reduction Management Council, nga mingsaksi sa ika tulo nga kwarter sa National Simultaneous Earthquake Drill (NSED) dinhi sa Tagbilaran City, Bohol, Septembre 7.
Gikan sa pagpindot sa alarm button nga nagpahibaw sa mga mingsalmot sa earthquake simulation, nagdto sa pagpahibaw sa mga tinugyanan sa pagsugod sa relief operations, nagtutok si Asec Caraig sa koordinasyon ug tnabangay sa mga ahensya sa kagamhanan sa pagtubag sa panginahanglan dihang mitukas ang mga nagkadaiyang scenario human sa linug.
Tass na nga lebel sa kahibaw ug koordinasyon nga halos matandi na sa Singapore, dayag ni Asec Caraig diha nga nagpagawas ang mga tinugyanan sa syudad sa Mobile Incident Command Post nga may kaugalingon nga generator, radio communication ug broadcast equipment nga gisuportahan usab sa solar ug wind power, may CCTV cameras nga nakasumpay sa LED television sa sulod aron Makita sa incident commander ang kinatibuk-ang hulagway.
Gisaksihan usab ang pagpasa nga pag deploy sa mga tinugyanan sa City Disaster and Risk Reduction Management Office ngadto sa lugar diin maset-up ang command center, uga ng pag-abut usab sa Provincial DRRM pinaagi sa Tarsier 117 teams.
Mingresponde usab ang usa ka platoon sa Philippine Army aron makatabang sa mass casualty incident operations.
Samtang kini nagpanghitabo, gipabarug usab duol sa nahitaboan ang Advance Medical Post sa Philippine Army, nga padaganon usab sa mga sakop sa Tagbilaran Primary Health Care Facilities, isip temporary nga ospital.
Samtang nagresponde ang CDRRM ug PDRRM apil ang Army medic troops, gipangkarga sa stretchers ang mga may ginagmay nga angol samtang giderecho sa mga ospital ang mga nagkinahanglan sa dugang pag-atiman.
Sa usa ka building, nataho ang duh aka tawo nga wala na makagawas pa, hinungdan nga gipadala na dayun ang Search, Rescue and Retrieval Team dala ang mga himan sama sa mga victom locators, life detectors, vibraphone ug vibrascope, mga chain saw, circular saw, rescue hammers, maso ug pangbakbak sa semento aron makuha ang nahugno-an sa building.
Human makuha sa SRR team ang mga biktima, maklit og ulbo ang kalayo sa nahignong building tungod sa gasul nga minghungaw, rason nga makapalihok sa Bureau of Fire Protection alang sa dinaliang pagpatay sa kayo.
Sa nahitabo nga kaguliyang dala sa linug ug sa kahadlok nga mahutdan sa pagkaon, gikataho ang pagpangawat sa mga supermarkets ug pagsulong sa mga tipiganan sa pagkaon, butang nga nagtukmod sa Incident Command Team sa pagtawag sa kapolisan ug sa Civil Disturbance Team aron pugngan ang katawhan sa pagpadayon sa dautang laraw.
Bisan sa usa ka platoon sa mga pulis nga nagpugong sa bul-og sa katawhan, mitawag dayon ang ICS sa bomber aron kapasiritan sa tubig ang katawhan sa pagbungkag sa tapok niini.
Niining hitabo-a, mipagawas og pahibaw ang mayor sa nagpa-ingon nga food relief, paghupay sa kaguliyang ug kahingawa sa katawhan.
Samtang kining tanan nagpanghitabo, nakakuha ang Incident Command Station sa pahibaw nga ang Office of the Civil Defense magpadala ug us aka team alang sa Rapid Damage Assessment and Needs Analysis nga mag-sakay og helicopter kay ang mga pantalan ug airport, naguba usab sa linug.
Ang mismo nga RDNA team na ang mirekomendar sa ICTeam nga ide-escalate na ang mga kalihukan sa disaster response, samtang pabalikon na ang tanan responders sa base of operations alang sa ihap ug pagsubay sa ila na usab nga mga kahimtang.
Sa kalihukan nga minglanat og usa ka oras kapin, nakadayeg ang Office of the Civil Defense sa response nga napakita ug sa lebel sa pagpangandam na sa mga teams nga molihok sa panahon sa kalamidad.
Apan, gipahinumdom pa gihapon niya ngadtos mga taga Tagbilaran ug taga Bohol nga ang katalagman dili gayud matagna, mao nga mahinungdanon nga magbansay kanunay hangtud nga mamahimo na nga kinaiya sa tanan ang pagbuhat sa anagayan ug luwas nga buhaton kon makasugat sa nagkadaiyang scenario dala sa katalagman. (PIA-7/Bohol)
