NAGPAHIAGYON ang gamhanan sa probinsiya sa Bohol (PGBh), pinaagi sa Office of the Provincial Social Welfare and Development (OPSWD), karong tuiga sa Provincial Women’s Congress ubos sa temang “Babae sa Lahat ng Sektor, Aangat ang Bukas sa Bagong Pilipinas.”
Kini nga kalihokan nagpasiugda sa mga nahimo sa Boholano nga kababayen-an samtang nagtubag sa mga kritikal nga isyu nga nakaapekto sa kababayen-an, nga nagtumong sa pagpalambo sa gender equality sa tanang sektor.
Si Board Member Attorney Jamie Aumentado Villamor, Chairperson sa Sangguniang Panlalawigan Committee on Women and Family Welfare, nihangop sa mga partisipante pinaagi sa tulo ka mahinungdanong mga pahinumdom: ang kababayen-an kanunay adunay kapilian; ang mga babaye kinahanglang mobarog alang sa ilang kaugalingon; ug ang mga babaye kinahanglan dili makalimot sa ilang mga kauban nga nagbarog uban kanila.
Si Gobernador Aris Aumentado mipadayag pag-usab sa pasalig sa Kapitolyo sa pagtukod ug usa ka inklusibo ug empowered nga probinsiya diin ang tanan mahimong molambo nga nagkanayon, “Sa atong pagsaulog sa paghatag gahum sa kababayen-an sa pagtukod sa komunidad, gipasiugda usab nato ang importanteng papel sa kababayen-an sa pagpalambo sa atong minahal nga yutang natawhan.”
Si Aumentado midugang, “Kitang tanan natawo nga patas, ug kini ang kinaiyanhon nga katungod sa matag Filipina ug Boholana nga magkinabuhi sumala sa ilang gusto. Responsibilidad sa gobyerno ang pagsiguro nga sila gihatagan ug gahum sa pagtagamtam sa ilang mga katungod ug pagtuman sa ilang mga responsibilidad isip aktibong miyembro sa katilingban.”
Si Anne Mariquit Oppus, ang Alternate Chair sa Gender and Development Focal Point System sa Provincial Government of Bohol (PGBh), mipresentar sa mga kalampusan ug umaabot nga direksyon sa ARISGADA framework atol sa maong kalihokan.
Kaniadtong Mayo 17, 2023, opisyal nga gilusad sa Kapitolyo ang Gender and Development (GAD) Agenda pinaagi sa usa ka seremonyal nga kalihokan, nga nagtimaan sa pagsugod sa usa ka structured nga inisyatiba nga gitumong sa pagpauswag sa gender equality ug development sa probinsya.
Ang Gender and Development Agenda 2023-2025 sa Kapitolyo naka-angkla sa ARISGADA framework, nga nagpasabot sa Abatement/Reduction of Gender-based violence, Responsive, updated, and enforced policies, Institutionalized and Intensified Advocacy/Information Campaign, Strengthened and functional organizational structures, ug Gender nga Pag-uswag sa tanang sektor sa Gender ug Gender.
Kini nga inisyatibo nagtumong sa pagpugong ug pagsulbad sa gender-based nga kapintasan nga nakaapekto sa kababayen-an, kalalakin-an, ug LGBTQ+ nga komunidad samtang gisiguro nga ang mga palisiya may kalabutan, updated, ug epektibong gipatuman.
Dugang sa pagpatuman sa mga polisiya, ang agenda nagtumong sa pag-institutionalize sa mga paningkamot sa adbokasiya, pagpalig-on sa panagtambayayong sa mga stakeholders, ug pagpauswag sa pagkaparehas sa gender pinaagi sa aktibong pagdumala.
Dugang pa, tulo ka inila nga kababayen-an gikan sa lain-laing distrito sa Bohol ang giila nga Outstanding Women Leaders sa rehiyon.
Sa unang distrito, si Maria Victoria Bolos, bise presidente sa Bohol Women’s Association Inc., gipasidunggan tungod sa iyang mahinungdanong mga inisyatiba, nga naglakip sa Halad Paghigugma Program, lain-laing Livelihood Projects, Bigasan sa Barangay program, Adopt a Child Education Program, ug Clean-Up Drive & Search and Destroy Operation batok sa Dengue.
Gikan sa ikaduhang distrito, si Ma. Si Venus Clemen, Presidente sa Municipal Women Association of San Miguel, giila sa iyang talagsaong trabaho sa Livelihood Projects. Ang iyang proyekto gihatagan og titulo nga Most Innovative Project for the Farm-to-Plate System for Women niadtong 2022 sa Agricultural Training Institute ug giila nga Top Seller sa Processed Food Sector niadtong 2021 sa Department of Trade and Industry (DTI).
Sa kataposan, si Jessilita Espinosa, Presidente sa Municipal Women Association of Mabini, giila isip labing talagsaong babaye sa ikatulong distrito alang sa iyang mga epekto nga programa, lakip na ang Livelihood Projects ug ang Water Works Project.
Atol sa maong kalihukan, si Congressman Edgar Chatto girepresentahan ni Mayor Pureza Chatto. Kauban ni Congresswoman Ma. Vanessa “Van-Van” Aumentado ug Congresswoman Alexie Tutor, hiniusang nila nga gidasig ug gipasidunggan ang mga babaye.
Ang ilang mga mensahe naghatag og gibug-aton sa mahinungdanong papel nga gidula sa kababayen-an sa katilingban ug ang padayon nga panginahanglan sa pagpasiugda sa pagkaparehas sa gender, paghatag gahum sa ekonomiya, ug mga oportunidad sa pagpangulo. Gisubli sa mga magbabalaod ang ilang pasalig sa pagsuporta sa mga inisyatibo nga makabayaw sa kababayen-an ug nagpasiugda sa ilang aktibong partisipasyon sa mga proseso sa paghimog desisyon sa nagkalain-laing sektor.
Nitambong usab sa maong kalihukan sila Bise Gobernador Tita Baja, Provincial Administrator Asteria Caberte, Board Members Lucille Lagunay, Aldner Damalerio, ug Benjie Arcamo, uban nila ni Provincial Social Welfare and Development Officer Carmelita M. Tecson.
Gipasiugda sa 2025 Provincial Women’s Congress ang lig-on nga pasalig sa Kapitolyo sa gender equality pinaagi sa ARISGADA framework. Kini nga balangkas naggiya sa mga palisiya, adbokasiya, ug mga programa nga gitumong sa paghatag gahum sa kababayen-an sa tanang sektor.
Pinaagi sa pag-establisar sa gender-responsive governance ug pagpausbaw sa mga pakigtambayayong, ang Kapitolyo komitado sa pagmugna og mga oportunidad alang sa kababayen-an nga molambo ug modala sa mga tahas sa pagpangulo sulod sa ilang mga komunidad.
Nakatutok sa mga proactive nga inisyatiba, ang Kapitolyo nagtubag sa mga hagit nga gibase sa gender pinaagi sa malungtarong mga programa ug mga palisiya. Kini nga kongreso nagpamatuod pag-usab sa dedikasyon sa probinsya sa pagpalambo sa usa ka inklusibo nga katilingban diin ang matag babaye gihatagan og gahum sa pagtampo sa pag-uswag ug kalamboan. (RTB)
