ANG una ug bugtong UNESCO Global Geopark sa Pilipinas, nag-host sa usa ka mas dako ug mas dako nga selebrasyon sa Sandugo karong tuiga, nga adunay espesyal nga pagtutok sa ekonomikanhong drayber sa probinsiya: ang agrikultura.
Kini pinaagi sa pagpahigayon sa usa ka semana nga Sandugo Agri-Fair sa Bantawan, Old Tagbilaran Airport gikan Hulyo 15 hangtod 19, nga nagpakita sa kalig-on ug kabag-ohan sa mga mag-uuma sa Bohol atubangan sa climate change.
Ubos sa ‘Tabo’ stream, ang maong kalihukan adunay tema nga ‘Mga Mag-uuma ug Mananagat nga Bol-anon Nagpabiling Malig-on sa Pagbatok sa nag Usab-usab nga Panahon’. Ang peryahan magpasiugda sa lokal nga gipatubo nga mga produkto, mga advanced nga teknolohiya sa agrikultura, ug mga pamaagi nga mahigalaon sa kinaiyahan.
Karong tuiga, 26 ka Local Government Units (LGUs), pito ka line agencies, ug unom ka private exhibitors ang misalmot sa Agri Fair, nga nagpakita sa kalig-on sa mga mag-uuma nga Boholano. Bisan pa sa taas nga ting-init sa panahon sa El Niño, malampuson sila nga nakagama og daghang prutas ug utanon, feed, abono, pinauga nga isda, dairy products, dugos, Lomboy wine, Bahalina, tableya, delicacy, ug uban pang lokal nga produkto sa pagkaon.
Ang opening ceremony niadtong Hulyo 15 nagpakita sa mga mag-uuma, negosyante, ug mga opisyal sa gobyerno nga nakigbahin sa knowledge-sharing ug naghisgot sa malungtarong mga gawi sa agrikultura.
Si Provincial Administrator Asteria Caberte, nga nagrepresentar Kagamhanang Probinsyal, nipasabot nga ang administrasyon ni Gobernador Aris Aumentado kanunay nga nag-una sa resilient agriculture. “It has been the steadfast stand of this administration nga dili gyud nato lung-an ang atong agricultural sector, kay mao gyud ni siya ang backbone sa atong ekonomiya, labi na gyud sa probinsiya sa Bohol,” pahayag ni Caberte.
Gipaambit ni Caberte ang iyang personal nga kasinatian gikan sa bag-o lang nga field visit sa mga mag-uuma sa hilit nga mga dapit, diin iyang nasaksihan ang ilang kalig-on bisan pa sa huwaw tungod sa panahon sa El Niño. Iyang naobserbahan ang nagpadayon nga pag-andam sa yuta sa interyor nga bahin sa Bohol ug namatikdan ang bag-o nga pag-ulan, nga nagdala og paglaum alang sa padayon nga pagtikad sa humay ug uban pang mga pananom.
Si Caberte nipadayag nga ang agrikultura nahimong duol sa iyang kasingkasing ug hingpit na niyang nasabtan ang panginahanglan sa mga ordinaryong mag-uuma nga nagkinahanglan og suporta sa gobyerno.
Gimandoan usab niya si OPA Acting Head Dr. Larry Pamugas nga ipatawag ang Cloud Seeding Task Force aron sutaon ang kahimtang sa panahon ug mga lugar nga panguma sa Bohol aron mahibal-an kung kinahanglan pa ba ang cloud seeding, tungod sa bag-o nga pag-ulan. Gihatagan usab niya og gibug-aton ang panginahanglan alang sa hingpit nga pagmonitor ug pagtimbang-timbang ingon man ang mabinantayon ug kritikal nga pagdesisyon tungod kay ang panginabuhian sa mga mag-uuma ang nakataya.
Temporaryo nga gisuspinder ang Cloud Seeding Operation (CSOp) tungod sa normal nga pag-ulan nga nasinati sa Bohol. Hinuon, si Dr. Pamugas niingon nga gikinahanglan gihapon ang cloud seeding sa San Miguel, Bien Unido, Trinidad, Ubay, Talibon, ug Mabini, nga naglangkob sa kadaghanan sa second district area.
Aktibo nga mga lakang ang gihimo sa Department of Agriculture ug Office of the Provincial Agriculturist, lakip na ang pre-positioning nga mga liso ug abono aron suportahan ang mga mag-uuma.
Giawhag pa ni Caberte ang mga mag-uuma sa pag-apil sa mga asosasyon aron makadawat sa tabang ug mga benepisyo sa gobyerno ug gipasaligan sila sa padayon nga suporta ug pagtinabangay.
Sa laing bahin, ang mensahe ni Tagbilaran City Mayor Jane Yap, nga gipahayag ni Dr. Genette Mae Egos-Yap, nagpasiugda sa kamahinungdanon sa pagpamalandong sa mga hagit ug mga kadaugan nga nag-umol sa komunidad. “Ang Sandugo Agri Fair dili lamang nagpakita sa kadagaya sa atong kayutaan ug kadagatan apan nagpasiugda usab sa atong pasalig sa pagpadayon,” ingon niya.
Si Atty. Abel Damalerio ang mensahe gikan ni 1st District Representative Cong. Edgar Chatto, nga nagpasiugda sa kamahinungdanon sa suporta sa gobyerno alang sa mga inisyatibo sa agrikultura.
Si Executive Assistant JP Maslog, nga nagrepresentar sa 2nd District Representative Congw. Van-van Aumentado, nihatag usab ug gibug-aton sa kritikal nga papel sa mga mag-uuma ug mangingisda sa ekonomiya sa probinsiya ug ang panginahanglan sa pagpasalamat sa ilang kahago ug dedikasyon.
Ang Sandugo Agri Fair nagsaulog sa agrikultura ug kabag-ohan sa Bohol, nagpasiugda sa kolaborasyon, pagpreserbar sa kinaiyahan, ug kalig-on atubangan sa kausaban sa panahon.
Ang makanunayon nga suporta sa Aumentado-Balite nga administrasyon sa sektor sa agrikultura nagpasiugda sa kamahinungdanon sa mga local government units sa pagmugna og usa ka makapaarang nga palibot alang sa usa ka mauswagong industriya sa agrikultura. (RTB)